ارتش کنیا یک روز پس از هجوم معترضان به پارلمان به دلیل طرح مالیاتی که هزینه‌های زندگی را افزایش می‌دهد، در خیابان‌های نایروبی پایتخت باقی می‌ماند – اقدامی اعتراض آمیز که ویلیام روتو رئیس‌جمهور آن را تهدیدی «وجودی» خواند.
به گفته گروه های حقوق بشر، دست کم 22 نفر در این ناآرامی ها کشته شدند.
اعتراضات در نایروبی آغاز شده است، اما فعالان و دیگران هشدار می دهند که خطرات پس از بدترین حمله به دولت کنیا در دهه های اخیر زیاد است.
آقای روتو این تحولات را “خیانت” خواند و قول داد که ناآرامی ها را “به هر قیمتی” سرکوب کند.
سربازان با پلیس در خیابان ها گشت می زدند که متهم به تیراندازی به چند نفر در روز سه شنبه بودند.
انتظار می رود که اعتراضات بیشتری صورت گیرد زیرا کنیایی ها در سراسر قبایل و خطوط دیگر در تلاشی تحت رهبری جوانان برای جلوگیری از تبدیل شدن لایحه مالی به قانون متحد می شوند.
این قانون مالیات ها و هزینه ها را بر روی طیف وسیعی از اقلام و خدمات روزمره، از واردات تخم مرغ گرفته تا حواله های بانکی، افزایش می دهد و بر درد و رنج بیشتر شهروندان کشور که در تلاش برای مقابله هستند، می افزاید.
دولت قصد دارد درآمد خود را برای پرداخت بدهی در مرکز اقتصادی شرق آفریقا افزایش دهد.
هیچ گزارشی از خشونت در روز چهارشنبه گزارش نشده است، اما بوی گاز اشک آور در هوای پایتخت آویزان شده و باعث ترس شده است. سازمان های جامعه مدنی از آدم ربایی افرادی که در اعتراضات اخیر شرکت کرده اند گزارش کرده اند و انتظار دارند که در این تظاهرات بیشتر شود.
هرمان مانیورا، تحلیلگر و استاد دانشگاه نایروبی، می گوید: «ما با یک پدیده جدید و گروهی از مردم روبرو هستیم که قابل پیش بینی نیست. اگر این تظاهرات منظم بود، می‌گفتم به مرور زمان خاموش می‌شد، اما نمی‌دانیم این مردم از ارتش می‌ترسند یا نه.»
او گفت که رئیس جمهور کنیا در سخنرانی عصر سه شنبه خود فرصت را برای آرام کردن تنش ها و اتخاذ رویکردی آشتی جویانه از دست داد.
آقای مانیورا گفت: «ما از او انتظار داشتیم که از جدیت موضوع قدردانی کند و نسبت به جوانان ابراز همدلی کند.
درعوض، مردم رئیس جمهور عصبانی را دیدند که کنش شورش را برای ملت می خواند.»
بسیاری از جوانانی که به روتو بر اساس وعده‌های کمک اقتصادی او به قدرت کمک کردند، اکنون با اصلاحات پیشنهادی او مخالفت می‌کنند.
روز سه شنبه هزاران نفر به مجلس هجوم بردند و بخشی از ساختمان در آتش سوخت. درگیری در چندین شهرداری خارج از پایتخت رخ داد.
به گفته کمیسیون ملی حقوق بشر کنیا، حداقل 22 نفر جان خود را از دست دادند. روزلین اودید، رئیس کمیسیون به خبرنگاران گفت که 300 نفر دیگر زخمی و 50 نفر دستگیر شدند.
مادر نوجوان مقتول، ادیت وانجیکو، به خبرنگاران در سردخانه گفت که پلیسی که به پسرش شلیک کرده است باید دستگیر و به قتل متهم شود، زیرا پسر 19 ساله او مسلح نبود.
او گفت: «او تازه فارغ التحصیل شده بود و به صورت مسالمت آمیز اعتراض می کرد.
مجلس، شهرداری و دادگاه عالی روز چهارشنبه با نوار نوشته شده بود: «ورود به صحنه جنایت نشوید».
مقامات گفتند که پلیس در طول شب بیش از 700 گلوله سفید را برای متفرق کردن معترضان در حومه نایروبی در گیتورای شلیک کرد. ویدئوهای تیراندازی در فضای مجازی به اشتراک گذاشته شد.
رایلا اودینگا، رهبر اپوزیسیون، کشتار معترضان و “نیروی وحشیانه” مقامات را محکوم کرد و خواستار گفتگو شد و تاکید کرد که قانون اساسی کنیا به حالت تعلیق درآمده است.
اودینگا در بیانیه ای گفت: «کنیا نمی تواند فرزندانش را فقط به این دلیل که غذا، کار و گوش برای شنیدن درخواست می کنند، بکشد.
در نایروبی، یک مرکز منطقه‌ای مهاجرت و مقر مجموعه سازمان ملل، نابرابری میان کنیایی‌ها در میان ناامیدی‌های طولانی مدت از فساد دولتی عمیق‌تر شده است. جمعیت رو به رشد جوانان نیز از سبک زندگی تجملاتی سیاستمداران از جمله رئیس جمهور ناامید هستند.
برخی از کسانی که مشتاقانه از روتو حمایت کردند، کسی که با نشان دادن خود به عنوان یک «هشت‌باز» از ریشه‌های فروتن به ریاست جمهوری رسید، احساس می‌کنند به آنها خیانت شده است.
من از گزارش های مرگ و مجروح شدن – از جمله روزنامه نگاران و کادر پزشکی – در ارتباط با تظاهرات و تظاهرات خیابانی در کنیا بسیار متأسفم.
من از مقامات کنیا می خواهم که خویشتن داری کنند و همه تظاهرات مسالمت آمیز برگزار شود.
– آنتونیو گوترش (@antonioguterres) 26 ژوئن 2024
این تحولات چرخشی شدیدی را در ثروت روتو نشان می‌دهد که توسط ایالات متحده به عنوان یک شریک خوش‌آمد در آفریقا پذیرفته شده است، در حالی که ناامیدی در سایر نقاط این قاره نسبت به ایالات متحده و برخی دیگر از قدرت‌های غربی افزایش می‌یابد.
در ماه مه، روتو به عنوان بخشی از اولین سفر دولتی یک رهبر آفریقایی در 16 سال گذشته به واشنگتن سفر کرد. روز سه‌شنبه، همزمان با شروع اعتراض‌ها، ایالات متحده کنیا را به عنوان اولین متحد اصلی خود غیر از ناتو در جنوب صحرای آفریقا تعیین کرد، اقدامی که عمدتا نمادین است اما بر مشارکت امنیتی قوی آنها تأکید می‌کند.
همچنین روز سه شنبه، صدها پلیس کنیا برای رهبری یک نیروی چند ملیتی علیه باندها در هائیتی اعزام شدند که جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده از این بابت تشکر کرد.
اکنون رئیس‌جمهور کنیا و دولت او – همراه با معترضان – با درخواست‌ها برای آرامش و فشار از سوی شرکای خود از جمله ایالات متحده روبرو هستند که در بیانیه‌ای روز سه‌شنبه به بیش از ده‌ها کشور دیگر پیوستند تا «نگرانی عمیق» خود را درباره خشونت و آدم‌ربایی ابراز کنند.